Η υπερχρέωση η οποία έχει γονατίσει χιλιάδες νοικοκυριά που αδυνατούν να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, ακουμπά πλέον και τη συνολική οικονομία. Η διαπίστωση ανήκει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στις εαρινές προβλέψεις της περιλαμβάνει πέρα από την κεντρική πρόβλεψη περί ανάπτυξης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 3,4% φέτος (3,6% υποστηρίζει ότι θα είναι η κυβέρνηση) και δεύτερο πιο «γκρίζο» σενάριο.
Αυτό αναφέρεται σε ανάπτυξη μόλις 2,9%-3% φέτος (και της ευρωζώνης κατά 1,2%), δηλαδή σε επιδόσεις που έχει να γνωρίσει η Ελλάδα από τη δεκαετία του 1990.
Ο λόγος είναι ότι τα δάνεια που στήριζαν μέχρι πρότινος την κατανάλωση και τις επενδύσεις στην οικοδομή γίνονται όλο και πιο ακριβά, ενώ οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης δυσχερέστερες.
Πληρώνουν πιο πολλά
Έτσι, αφενός μειώνεται η χορήγηση δανείων και αφετέρου τα νοικοκυριά αναγκάζονται να διαθέτουν περισσότερα χρήματα για την εξυπηρέτηση των δόσεών τους, ποσό που αφαιρείται από την κατανάλωση που στηρίζει την άνοδο του ΑΕΠ.
Το πρόβλημα δεν είναι καινούριο, αφού η ανησυχία για την ασυγκράτητη αύξηση του δανεισμού έχει εκφραστεί επισήμως εδώ και καιρό. Τα επιτόκια δανεισμού αυξάνονται καθώς οι τράπεζες μετακυλίουν το αυξημένο κόστος δανεισμού τους στους καταναλωτές και μάλιστα αρκετές φορές με καπέλο.
Οι υπηρεσίες της Κομισιόν υπολόγισαν πόσο θα κοστίσουν οι δύο πιο βασικές «παρενέργειες» της διεθνούς κρίσης στις τράπεζες: τα πιο ακριβά επιτόκια και οι μεγαλύτερες απαιτήσεις για εγγυήσεις. Εκτιμούν ότι αν οι τριγμοί αυτοί συνεχιστούν και ενταθούν, τότε η ανάπτυξη στην ευρωζώνη μπορεί να επιβραδυνθεί επιπλέον κατά 0,5% φέτος και κατά 0,1% το 2009. Δηλαδή στην ευρωζώνη θα έχουμε ανάπτυξη 1,2% (αντί για 1,7% που λέει το βασικό σενάριο των εαρινών εκτιμήσεων της Επιτροπής).
Στην Ελλάδα αντί για ανάπτυξη κατά 3,4% που αποτελεί το βασικό σενάριο στις εαρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν, ίσως πρέπει να αρκεστούμε μόνο σε 2,9%- 3% (η Επιτροπή εκτιμά ότι η υποχώρηση της ανάπτυξης κατά 0,5% στην ευρωζώνη στην Ελλάδα προκάλεσε αντίστοιχη επιβράδυνση κατά 0,4%).
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το νέο αυτό πλήγμα θα το υποστούν κυρίως τα πιο φτωχά νοικοκυριά που δεν θα έχουν ρευστότητα, αφού ήδη έχουν αναγκαστεί να υπερχρεωθούν για να τα βγάλουν πέρα και θα έχει δύο πηγές:
*Την αύξηση τουλάχιστον 0,5 ποσοστιαίες μονάδες των επιτοκίων. Ηδη κάποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες αυτή την περίοδο δανείζονται με επιτόκια υψηλότερα κατά 0,3%-0,5% από το Euribor, δηλαδή 4,95%-5,10%. Το κόστος περνά στον καταναλωτή.
*Ενα νέο σοκ στην αγορά ακινήτων που θα προκαλέσουν οι αυξημένες πλέον απαιτήσεις των τραπεζών για εγγυήσεις στα νέα δάνεια. Πλέον σε πολλά καταναλωτικά οι τράπεζες βάζουν προσημειώσεις. Αυξάνουν όμως και τα ποσοστά της προσημείωσης στα δάνεια έως το 120%-130%
Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΑΔΔΑ από την Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 4/5/2008